“`html
Aram Ekin Duran
TCMB’den Tarihi Faiz İndirimi: Piyasalar Ne Dedi?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 6 Mart 2025 itibarıyla ilk kez faiz oranlarını indirme kararı aldı. 300 baz puanlık bir indirimin ardından, politika faizi %46’dan %43’e düşerken, gecelik borçlanma faizi ise %44,5’ten %41,5’e geriledi.
Uzun bir bekleyişin ardından Ocak 2025’te faiz indirimlerine geçiş yapan TCMB, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının ardından CHP’li belediyeleri hedef alan 19 Mart operasyonları sonrasında piyasalarda meydana gelen dalgalanmalar nedeniyle faiz oranlarını yükseltmek zorunda kalmıştı.
19 Mart Etkisi Devam Ediyor
DW Türkçe’ye açıklama yapan ekonomik uzmanlara göre, TCMB’nin sağladığı olumlu sinyallere ve rezervlerdeki artışa rağmen, 19 Mart’ın etkileri hala piyasalarda hissediliyor. Önceki dönemlere oranla rezervler henüz yeterli seviyeye ulaşmadı.
Rezerv Durumu Ne?
TCMB’nin son verilerine göre, 18 Temmuz ile sona eren haftada döviz rezervleri 1 milyar 752 milyon dolar artış göstererek 83 milyar 303 milyon dolara yükseldi. Bu, 21 Mart 2025’teki 88 milyar 328 milyon dolardan sonra en yüksek değer. Ancak, rezervlerin 19 Mart operasyonları öncesindeki sayılarına ulaşması hala mümkün olmadı.
BirGün gazetesi yazarı olan ekonomist Güldem Atabay, TCMB’nin faiz stratejisine rağmen 19 Mart etkisinin piyasaları etkilemeye devam ettiğini belirtiyor. İstanbul gibi büyük şehirlerde başlayan bu operasyonların ardından enflasyonla ilgili oluşan kaygılar nedeniyle faiz oranlarının yeniden yükseldiğine dikkat çekiyor.
Uzmanlardan Açıklamalar
Güldem Atabay, “TCMB 6 Mart’taki toplantıda %45’ten %42,5’e indirdiği politika faizine, 19 Mart sonrasında %46’ya çıkma zorunluluğunda kaldı ve rezervler de 30 milyar dolardan fazla düştü” dedi. Atabay, 19 Mart olmasaydı, faizlerin 35-38 aralığına kadar düşebileceğine dair tahminlerini paylaşıyor.
Atabay, TCMB’nin son faiz indirimini, gelecek dönemlerdeki enflasyon risklerini göz önünde bulundurarak iş dünyası ve iktidar baskılarını hafifletmek amacıyla gerçekleştirdiğini belirtiyor.
Enflasyon Endişeleri Devam Ediyor
Güldem Atabay, Temmuz ayından itibaren doğal gaz ve gıda fiyatlarındaki artışın yıl boyunca enflasyonu yeniden hareketlendireceğini vurguluyor. “Yıl sonunda faizin %40’ın üzerinde kalacağına inanıyorum. Ayrıca iç piyasada döviz kayışlarının hızlanabileceğini düşünüyorum, bu noktada yeni bir seçimin ya da referandumun gündeme gelebileceği ihtimali mevcut” diye ekliyor.
İş Dünyasından Yansımalar
Borsa İstanbul, TCMB’nin faiz indirim kararının ardından %1,5’in üzerinde bir artış yaşarken, bankacılık endeksi %2’yi geçti. Ancak Türkiye’nin kredi risk primi (CDS) ile döviz kurları sakin seyrini sürdürdü.
TİM’den Açıklama Geldi
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, TCMB’nin gerçekleştirdiği 300 baz puanlık faiz indirimini “yetersiz ama olumlu” olarak değerlendirdi ve reel sektörün desteklenmesi için daha hızlı ve yüksek oranlarda indirim yapılması gerektiğini ifade etti.
Yetersiz Yansımalar
Denizli Sanayi Odası Başkanı Selim Kasapoğlu, faiz oranlarının aşağı yönlü revize edilmesini sevindirici bulduğunu ancak bu değişimin hemen piyasada kredi koşullarına yansımasını beklediklerini söyledi. Bazı uzmanlar ise, bu indirimin vatandaşın kredi maliyetlerini hafifletmeyeceğini ve bankaların fonlama maliyetlerini düşürmek için yapıldığını belirtiyor.
Gelecek Öngörüleri
Daha fazla faiz indiriminin geleceği merak edilirken, ekonomist Doç. Dr. Caner Özdurak, Merkez Bankası’nın görünümünü “kompakt, verimli fakat biraz tedirgin” olarak nitelendiriyor. Özdurak, “Enflasyondaki düşüş bekleyişleri, hala düşük enerji maliyetlerine dayanıyor.” şeklinde belirtti.
“Önümüzdeki birkaç ay, TCMB için oldukça zorlu geçecek” diyen Özdurak, 19 Mart sonrası gelişmelerin de enflasyon üzerindeki baskıyı artırabileceğini ifade ediyor. Eğer bu politik dönemler gerçekleşmemiş olsaydı, muhtemelen daha büyük faiz indirimleri yapılabilir ve ekonomi rahatlatılabilirdi.” sözleriyle önemli bir noktaya değiniyor.
“`